Surfplas Goirle: Betaalbaar wonen tussen water en bos
De waterplas op de overgang van Tilburg en Goirle kent een functionele oorsprong: hier werd het zand gewonnen voor de aanleg van snelweg A58. Inmiddels dient het water als decor voor een bijzonder nieuw woonmilieu aan de westkant. Van den Boomen: ‘De gemeente Goirle wilde hier inzetten op betaalbare koop- en huurwoningen voor starters en gezinnen. BPD kon daarop inspelen, onder meer met middenhuurwoningen, die ook in deze regio veel gevraagd zijn.
Groene vingers
Een belangrijk ander aandachtspunt bij de ontwikkeling vormde de ecologie en dus werd er ruimte gemaakt voor flora en fauna. ‘Dat zie je bijvoorbeeld terug in de stedenbouwkundige opzet, waarbij groene “vingers” als het ware de verbinding vormen tussen de waterplas en het bos. Hier is expliciet ruimte gemaakt voor de leefgebieden van verschillende diersoorten, zoals de kamsalamander.’ De groene tussengebieden vormen ook voor de mens een prettige omgeving: ‘Je woont hier met elkaar aan het groen, met oudere bomen die zoveel mogelijk zijn gehandhaafd. Daarbij hebben we auto’s grotendeels uit het zicht gebracht door parkeerkoffers te introduceren. Het hele woongebied heeft daardoor een prettige autoluwe uitstraling gekregen.
Het innovatieve karakter van de gebiedsontwikkeling komt ook terug in de toepassing van industrieel vervaardigde woningen, die zich uitermate goed leende voor de betaalbare koopwoningen. Van den Boomen: ‘We hebben deze conceptwoningen in speelse kleine blokjes neergezet die ten opzichte van elkaar verspringen. In het materiaalgebruik – een moderne mix van stucwerk, met mineraalverf afgewerkte witte gevels en de donkere Boschkense baksteen – sluiten zij aan op de duurdere woningen langs de randen.’
Vakantiegevoel
Lopend door het gebied wijst Van den Boomen op de kleine details die dit woonmilieu een chique uitstraling geven: het uitgefreesde gevelmateriaal dat de woningen een houtlook geeft, de beukenhagen die de grens tussen privé en openbaar markeren, de langer doorlopende muren van de parkeerkoffers en de metalen hekwerken bij de achtertuinen met snelgroeiende klimplanten.
De bewoners herkennen die kwaliteit ook. ‘Zo sprak ik onlangs twee bewoners die wonen in een hoekwoning met royaal zicht op de waterplas. Zij ervaren het wonen hier als “permanente vakantie”. Aan het einde van de dag nemen veel bewoners via zelf aangebrachte trappen nog even een duik in het water en met de avondzon is het heerlijk genieten in de tuin. Als ze geluk hebben, dan kunnen ze hier ook de ijsvogel zien die in dit gebied nestelt.
Het hele woongebied heeft een prettige autoluwe uitstraling
Cadeautjes gebruiken
We sluiten de rondgang af met een kijkje in het aangrenzende bosgebied. Van den Boomen wijst op het landschappelijk ontwikkelen dat belangrijk is voor BPD: ‘Wat mij betreft gaat het om het slim inspelen op de cadeaus die de omgeving aanreikt: het water, het grote groen. De kunst is om dat te verbinden met de stedenbouwkundige en landschappelijke opzet van het woongebied, tot en met de inrichting van de openbare ruimte. Bij Surfplas is dat naar mijn idee heel behoorlijk gelukt. Achteraf gezien hadden we wellicht nog minder ruimte voor het parkeren kunnen realiseren, al dan niet in een combinatie met deelmobiliteit – bij onze huidige plannen kijken we daar in ieder geval scherp naar. En ik denk dat we het bestaande bos nog meer hadden kunnen integreren met de nieuwbouw. Zo leren we voortdurend bij.
