Een oplossing voor de landelijke woningdruk: de Zwolse Aanpak

Er vindt op dit moment een stevige verbouwing plaats in Zwolle. Voor 2027 moeten er minstens 6.000 woningen bijkomen. De hoofdstad van Overijssel, nu ruim 120.000 inwoners, groeit van 136.000 inwoners in 2027 tot 140.000 inwoners in 2040. De stad heeft alle problemen die we op landelijke schaal zien: gebrek aan middenhuurwoningen, vergrijzing, weinig doorstroom en woningverkoop bij opbod. Om dit aan te pakken, worden de krachten gebundeld. Sinds 2009 wordt er door woningcorporaties, ontwikkelaars, bouwers, makelaars, gemeente en provincie op een unieke wijze samengewerkt om de woningproductie te versnellen en kwalitatief hoogwaardige, betaalbare woningen te realiseren. Dat wordt de ‘Zwolse Aanpak’ genoemd. En het werpt zijn vruchten af.

Ed Anker, Wethouder Wonen van gemeente Zwolle: “We hebben in Zwolle te maken met een grote vraag op de woningmarkt. Dat was al het geval voor de sociale huur, maar door de druk vanuit de Randstad geldt dat nu ook voor vrije sectorhuur en koop. Zwolle heeft een mooie oude binnenstad, culturele voorzieningen en een prachtig landschap vlakbij. Steeds meer Randstedelingen zien Zwolle als aantrekkelijk alternatief.” Het verbaast dan ook niet dat Zwolle de woningbouwproductie de komende jaren opschroeft. En om dat op een goede manier te doen, wordt volgens de Zwolse Aanpak gekeken naar ‘welke woningen op welke plek’. Frans Holleman, directeur BPD regio Noord-Oost en Midden zegt daarover: “Dit overleg staat nog los van de vraag: wie gaat wat doen? En dat is best bijzonder. Je moet het met elkaar aandurven om als het ware boven de vraagstukken op de woningmarkt te gaan hangen en zonder dat je weet wie wat gaat doen de oplossingen te verkennen. Die gezamenlijkheid levert iedereen het meeste op, en vooral de Zwollenaren waar het uiteindelijk om gaat.”

HSK20: ‘Generatieflat’ met sociale huur en koop

Een van de resultaten van de Zwolse Aanpak is een eigentijds wooncomplex aan de Harm Smeengekade 20, oftewel HSK20. Oorspronkelijk had woningcorporatie deltaWonen deze plek in de binnenstad op het oog voor sociale huurwoningen. Evert Leideman, directeur van woningcorporatie deltaWonen: “Omdat woningcorporaties van het Rijk geen koopwoningen meer mogen bouwen, hadden we een probleem. Toen hebben we de samenwerking gezocht met BPD en zo samen het bestaande verzorgingstehuis getransformeerd tot een ware ‘generatieflat’, bedoeld voor meerdere generaties en met een mix van koop- en (sociale) huurwoningen.” Hij vervolgt: “HSK20 is het resultaat van een unieke samenwerking waarbij we als twee partijen gezamenlijk een oplossing konden realiseren die we elk afzonderlijk van elkaar niet hadden kunnen creëren.”

Het bestaande verzorgingstehuis is getransformeerd tot een ware ‘generatieflat’, bedoeld voor meerdere generaties en met een mix van koop- en (sociale) huurwoningen.
Evert Leideman
Directeur deltaWonen

De aanleiding van de mix aan woningen was het onderscheid tussen daeb/niet daeb in de Woningwet 2015, maar eigenlijk past het ook veel beter om op een plek als deze in een stad een diversiteit aan woningen en dus bewoners te hebben. Ed Anker: “Het mooie aan een project als HSK20 is dat het mensen van alle leeftijden op de woningmarkt bedient. We proberen dan ook steeds een zo goed mogelijke mix van woningzoekenden aan een plek in de stad te helpen.” Dit resulteert in een mix van kopers van buiten Zwolle en huurders van de sociale huurwoningen die niet zelden vijf jaar op een geschikte woning hebben moeten wachten. “En een deel van de nieuwe bewoners laat ook weer een woning in Zwolle achter. Senioren die naar een appartement verhuizen, maken zo plaats voor gezinnen. Zo bevorderen we de doorstroom in de stad.”

De Zwolse aanpak in de toekomst

Het combineren van sociale huur- en koopwoningen in één gebouw is geen sinecure. Daarom is voorafgaand onderzocht of de combinatie hier op zijn plaats was. Leideman: “We hebben onderzoek laten doen en het blijkt dat zowel potentiële huurders als kopers min of meer dezelfde woonwensen hebben voor het soort woningen op deze plek: alleenstaanden of stellen die de nabijheid van het centrum met alle voorzieningen belangrijk vinden. Het enige verschil is hun inkomen. Vanuit het oogpunt van inclusiviteit zien zowel BPD als wij juist een meerwaarde om sociaal en koop te combineren.” HSK20 ligt in de wijk Kamperpoort. Ook voor andere delen van deze wijk ligt de Zwolse aanpak ten grondslag aan de inrichting van het gebied. Gemeente, woningcorporaties en marktpartijen bekijken in gezamenlijkheid hoe het juiste woningaanbod op de juiste plek komt. Los nog van de vraag ‘wie gaat wat doen’. Ook in Hanzeland, een wijk die aan het stationsgebied grenst, wordt op integrale wijze bekeken welke inrichting van het gebied het meest passend is.

Op de hoogte blijven van ons werk?